Μετά την παύση της περασμένης κυνηγετικής περιόδου, η απαιτούμενη διακοπή της αγαπημένης μας δραστηριότητας, μας κράτησε μακριά της για περίπου έξι μήνες όπως ορίζει η νομοθεσία. Η αναμενόμενη και πολυπόθητη νέα κυνηγετική περίοδος θά ξεκινήσει στις 20 Αυγούστου. Ευχόμαστε η μητέρα φύση να μας χαρίσει τα θηράματα που μας αναλογούν σε κάθε της εποχή. Εμείς καλούμαστε να τηρήσουμε και να είμαστε πλήρως εναρμονισμένοι με τους κυνηγετικούς νόμους, και τους “άγραφους κανόνες”. Με ευσυνειδησία σεβασμό προς την φύση, τα θηράματα, και βέβαια τους τετράποδους φίλους μας.
Ο πραγματικός κυνηγός είναι πάνω από όλα φυσιολάτρης με οικολογική συνείδηση, όχι “κρεατοσυλέκτης” πρέπει να έχει την απαιτούμενη κυνηγετική παιδεία, δίνοντας έτσι τον απαιτούμενο σεβασμό που διέπει αυτή την αξιοθαύμαστη δραστηριότητα που ονομάζεται κυνήγι. Το κυνήγι είναι τρόπος ζωής που ξύπνα το προαιώνιο ένστικτο του ανθρώπου, όπου τον ωθεί να γίνει ένα με την φύση και να παίξει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του κυνηγού και όχι μόνο. Αυτομάτως γίνεται διαχειριστής και προστάτης, με αποτέλεσμα να συμβάλλει στην σωστή διαχείριση των θηραμάτων έτσι ώστε να υπάρχει η απαιτούμενη ισορροπία στην φύση.
Ο κυνηγετικός σκύλος είναι ο δικός μας πρωταγωνιστής και παίζει τον πιο σημαντικό ρόλο. Είναι αυτός που θα μας χαρίσει τα πιο ωραία κυνηγετικά στιγμιότυπα κάνοντας μας θεατές στο πιο ωραίο έργο. Είναι επίσης προικισμένος από την φύση του με το ένστικτο του κυνηγού, όπου με συνεργασία με τον άνθρωπο αποτελούν τον τέλειο συνδυασμό για ένα καλό και πρακτικό κυνήγι. Ο σκύλος είναι ο πιστός μας φίλος, αλλά και ο απόλυτος συνεργάτης μας. Θα εργαστεί πολύ σκληρά για εμάς με αφοσίωση και τόλμη. Έχει τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο με σκοπό να μας φέρει όσο πιο κοντά στο θήραμα, αψηφώντας την κούραση, και τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ζέστη, κρύο, βροχή, παγετό, ή την δυσκολία που μπορεί να έχει ο κάθε κυνηγότοπος. Μοναδικό αντάλλαγμα ένα χάδι και η κάρπωσει του θηράματος, που μετά μανίας θα πιάσει στο στόμα του για να το παραδώσει σε εμάς. Αυτή είναι μια γενική παρουσίαση που μας δείχνει την συνεργασία ανθρώπου και σκύλου.
Πιο ειδικά όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσον αφορά τον σκύλο. Ο σκύλος είναι ένα πλάσμα ευαίσθητο που έχει τον δικό του χαρακτήρα, και τις δικές του διατροφικές ανάγκες σε συνδυασμό με την κατάλληλη προπόνηση! Ο κάθε οργανισμός χρειάζεται σωστή διατροφή και εκγύμναση. Έτσι λοιπόν γίνεται και με τον σκύλο, ο οποίος δεν είναι “ρομπότ” να φέρετε μηχανικά. Δεν μπορεί ένας σκύλος ο οποίος έχει μείνει σε κυνηγετική απραξία, τουλάχιστον για ένα εξάμηνο, χωρίς προπόνηση, κατάλληλα εκπαιδευτικά, σωστή διατροφή και επιτήρηση βάρους, να ανταπεξέλθει πλήρως στις απαιτήσεις του κυνηγίου που ξεκινά στις 20 Αυγούστου. Είναι απλά ανόητο να περιμένουμε τις βέλτιστες αποδόσεις του σκύλου μας, χωρίς να έχουμε κάνει τα προαπαιτούμενα.
Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά. Στην περίοδο παύσης της κυνηγετικής περιόδου, η λεγόμενη “Νεκρή περίοδος” όπου ξεκινά από την 1η Μαρτίου και τελειώνει στις 20 Αυγούστου. Οι σκύλοι έχουν ένα εξάμηνο στο οποίο μένουν σε απραξία, χωρίς κυνηγετικές εξορμήσεις, χωρίς σωστή διατροφή. Λόγω του ότι - δυστυχώς - οι περισσότεροι των Ελλήνων κυνηγών ταΐζουν σωστά τον κυνηγετικό σκύλο μόνο την κυνηγετική περίοδο. Ο σκύλος μας δεν είναι σκουπιδοτενεκές να του πετάμε αποφάγια από το δικό μας φαγητό, ή απλά να του δώσουμε μια φθηνή ξηρά τροφή χωρίς καμία διατροφική αξία. Αυτό έχει σας αποτέλεσμα ο σκύλος να μη παίρνει καμία θρεπτική αξία και να υποφέρει από αβιταμινώσεις και διατροφικές διαταραχές. Πολλοί κυνηγοί πιστεύουν ότι αν θα δώσουν μια καλή ξηρά τροφή στον σκύλο τους με πολύ πρωτεΐνη κ.λ.π Λίγες μέρες πριν αρχίσει το κυνήγι, ο σκύλος τους θα “πετάει” από ενέργεια και υγεία. Είναι το μεγαλύτερο και πιο συχνό λάθος που κάνουν. Φροντείστε την υγεία των σκύλων σας και δώστε καλές ποιοτικές τροφές και συμπληρώματα διατροφής, ακόμη και την περίοδο αποχής από το κυνήγι. Πρωταρχικός κανόνας είναι πάντα ο έλεγχος της καλής του υγείας.
Έχοντας περάσει μια ολόκληρη ανοίξει ο σκύλος είχε αναπόφευκτους παρασιτικούς κινδύνους. Μερικά από αυτά, τσιμπούρια, ψύλλους, και βέβαια το πιο σοβαρό παράσιτο, τη σκνίπα που προκαλεί το θανατηφόρο “καλαζάρ“. Πρέπει οπωσδήποτε να έχουμε Προστατέψει τον σκύλο μας, με κατάλληλα απωθητικά σκευάσματα, και μια κτηνιατρική εξέταση αίματος για τον έλεγχο της λεϊσμανίασης “καλαζάρ“. Καλό είναι επίσης να ελέγξετε το μήκος των νυχιών τους, συνήθως μεγαλώνουν την νεκρή περίοδο, σε αυτή την περίπτωση πρέπει να κοπούν στο μέγεθος που πρέπει για να αποφευχθεί τραυματισμός, μιας που ξεκινά το κυνήγι της πέρδικας και τα ορεινά, ανισόπεδα μέρη, είναι πιο επικίνδυνα. Πρέπει να κουρέψετε τα μακρύτριχα σκυλιά και αν κρίνετε ότι χρειάζεται κόψτε τις τρίχες ανάμεσα στα δάκτυλα των ποδιών τους. Για να αποφύγουμε ένα μεγάλο πρόβλημα που δημιουργείται είναι ότι στα μακρύτριχα σκυλιά μπλέκονται τα λεγόμενα άγανα ή αλλιώς στάχυα ανάμεσα στα δάκτυλα τους. Τα συγκεκριμένα είναι τόσο μυτερά σαν μικρά βελάκια που μπλέκονται συνήθως ανάμεσα στο δέρμα και τα δάκτυλα του σκύλου, με αποτέλεσμα να διεισδύσουν κάνοντας ένα πυώδες πρήξιμο. Σε τέτοια περίπτωση θέλει ιδιαίτερη προσοχή, διότι αν δεν προλάβετε στο αρχικό στάδιο και προχωρήσει, ο άτυχος σκύλος θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί το στάχυ.
Έχοντας κάνει τα προαπαιτούμενα περί υγείας και περιποίησης, θα προχωρήσουμε στο θέμα εκγύμναση του! Ο κυνηγετικός σκύλος χρειάζεται εκπαιδευτικά, δεν είναι σκύλος συντροφιάς που του αρκεί μόνο ένα περίπατο στο πάρκο της γειτονιάς και πάλι επιστροφή στο σπίτι. Ο κυνηγετικός σκύλος χρειάζεται να έρθει σε επαφή με τον κυνηγότοπο και τα θηράματα, ακόμα και την νεκρή περίοδο. Υπάρχουν εκπαιδευτήρια που τους κατάλληλους μήνες επιτρέπουν την εκπαίδευση του. Ο κυνηγετικός σκύλος πρέπει να τρέχει, να ξεμουδιάζει, και να έρχεται σε επαφή με το θήραμα έτσι ώστε να εξασκήσει την κυνηγετική του δραστηριότητα και το πάθος του!
Σίγουρα στο εξάμηνο αυτό που έχει περάσει, κάποιες θηλυκές είχαν μπει στην φάση αναπαραγωγής. Θέλω να επισημάνω την γνώμη μου, μέσα από την εμπειρική μου προσπάθεια σαν εκτροφέας. Ότι χρειάζεται μεγάλη προσοχή και γνώση για την διατήρηση της σωστής υγιής κατάστασης της σκύλας στην περίοδο αναπαραγωγής! Από την στιγμή που θα γίνει το ζευγάρωμα μέχρι και την γέννα, και τέλος τον απογαλακτισμό των κουταβιών, η σκύλα θα πρέπει να λαμβάνει σε καθημερινή βάση ποιοτική τροφή με υψηλή πρωτεϊνη συν συμπληρώματα διατροφής με το απαιτούμενο ασβέστιο. Ωστόσο την περίοδο που κυοφορεί, μικρές ελεγχόμενες βόλτες για να ξεμουδιάζει τους μύες της και να διατηρεί καλή ψυχολογία είναι απαραίτητο. Μετά τον απογαλακτισμό των κουταβιών της, η σκύλα, όσο και καλά να την έχετε ταϊσει όπως αναφέραμε προηγουμένως, σίγουρα θα έχει χάσει απαραίτητα στοιχεία του οργανισμού της. Αυτό που πρέπει να κάνετε, είναι να συνεχίσετε να ταϊζετε σωστά την σκύλα, με καλή τροφή, και συμπληρώματα διατροφής, και να μην έχετε μεγάλες απαιτήσεις στις πρώτες κυνηγετικές εξορμήσεις που θα κάνετε μαζί της. Ο οργανισμός της έχει αποδυναμωθεί και θα περάσει καιρός για να αποκτήσει πάλι τις φυσιολογικές δυνάμεις της.
Ωστόσο θέλει μεγάλη προσοχή και στα νεαρά σκυλιά, δεν πρέπει να υπερβαίνουμε το χρονικό όριο που χρειάζεται για την εκπαίδευση του. Δεν πρέπει να κουράζουμε τα νεαρά σκυλιά, και ειδικά αυτούς τους μήνες όπου η θερμοκρασίες είναι υψηλές. Ένα άλλο θέμα που αξίζει να αναφερθούμε είναι η ύπαρξη του κυνηγετικού σκύλου νεαρής ηλικίας στην έναρξη κυνηγετικής περιόδου. Αποφύγετε να τον έχετε μαζί σας ειδικά αν αποφασίσετε να τον βγάλετε σε μέρος που υπάρχουν πολλοί κυνηγοί. Υπάρχει φόβος να δημιουργηθούν προβλήματα κροτοφοβίας στο νεαρό σκύλο, λόγω των αυξημένων και απανωτών δυνατών ήχων από τα κυνηγετικά όπλα. Η έναρξη κυνηγίου δυστυχώς ξεκινά τον πιο ζεστό μήνα του καλοκαιριού. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται ιδιαίτερα μεγάλη προσοχή όσον αφορά τους τετράποδους φίλους μας. Υπάρχουν κίνδυνοι που καραδοκούν και ένας από αυτούς είναι και η ύπουλη θερμοπληξία που μπορεί να σταθεί μοιραία τόσο για το σκυλί όσο και για τον ίδιο τον κυνηγό. Δεν είναι λίγες οι φορές που κυνηγοί αμελούν πλήρως τους κανόνες προστασίας για τον κίνδυνο της θερμοπληξίας. Τις περισσότερες φορές το λάθος γίνεται κατά τη μεταφορά του σκύλου στο εσωτερικό του αυτοκινήτου ή ακόμα και στο εξωτερικό κλουβί μεταφοράς, σε περιπτώσεις εξορμήσεων με υπερβολικές και ακατάλληλα υψηλές θερμοκρασίες.
Όταν έχετε αποφασίσει ένα ημερήσιο κυνήγι ξεκινώντας από τις πρώτες πρωινές ώρες, όπου και να έχετε τον σκύλο, είτε στο εσωτερικό του αυτοκινήτου, είτε στο εξωτερικό κλουβί μεταφοράς, δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα διότι η θερμοκρασία είναι ακόμα σε χαμηλά επίπεδα. Ύστερα από την επιστροφή του κυνηγίου τις μεσημεριανές ώρες συνήθως η θερμοκρασία θα είναι σε υψηλά επίπεδα, μπορεί να αγγίζει και τους 40°C και τότε αρχίζει το μαρτύριο για τον σκύλο. Ας μη ξεχνάμε ότι έχει εργαστεί όλες τις πρωινές ώρες ερευνώντας, και απορτάρωντας τα θηράματα έχοντας ξοδέψει όλοι την ενέργεια του. Είναι αρκετοί οι κυνηγοί χωρίς να δώσουν καθόλου νερό στον σκύλο ή να του βρέξουν λίγο το κεφάλι δροσίζοντας τον, τον βάζουν στο μέσα στο κλουβί μεταφοράς όπου η θερμοκρασία είναι σαφώς υψηλότερη και με λιγοστό αερισμό, ο δρόμος προς την επιστροφή γίνεται μαρτύριο για αυτόν. Σε αυτή την περίπτωση ο άτυχος σκύλος αφυδατώνεται εντελώς και υπάρχει μεγάλη περίπτωση θερμοπληξίας. Η υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος μπορεί να προκαλέσει μεγάλες ανωμαλίες στον οργανισμό, όπως αφυδάτωση, απώλεια χλωρίου και ιωδίου, και γενικότερα αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος. Ειδικά τα σκυλιά με πλούσιο τρίχωμα δυσκολεύονται πολύ περισσότερο να ανταπεξέλθουν στις υψηλές θερμοκρασίες.
Τα συμπτώματα που μπορεί να παρουσιάσει ο σκύλος φάση θερμοπληξίας είναι τα εξής: Συνήθως το σκυλί ξαπλώνει στο πλάι, λαχανιάζει, ζεσταίνεται, ιδρώνει και μπορεί να εμφανίσει οίδημα στην περιοχή του προσώπου. Μερικές φορές το σοκ της θερμοπληξίας μπορεί να καταλήξει σε πλήρες κώμα. Είναι πολύ σοβαρό φαινόμενο και μόνο αν επέμβουμε άμεσα μπορούμε να εξασφαλίσουμε θεραπευτική επιτυχία! Οι πρώτες βοήθειες είναι να μεταφέρετε τον σκύλο σε δροσερό μέρος και να του βάλετε κρύες κομπρέσες στο κεφάλι. Από ότι καταλάβατε το απαραίτητο στοιχείο που πρέπει να έχετε μαζί σας στην έναρξη κυνηγίου είναι τουλάχιστον ο εφοδιασμός με παγωμένο νερό έτσι ώστε να παραμείνει δροσερό μέχρι την επιστροφή σας. Άλλη μια συμβουλή για το παρκάρισμα του αυτοκινήτου σε σκιερό μέρος και αν έχετε ένα μικρό ισοθερμικό ψυγείο ώστε να διατηρούνται τα νερά δροσερά για όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες. Αρκετοί πιστεύω γνωρίζετε την πατέντα της κομμένης μπάλας στην μέση! Κόβοντας μια λαστιχένια μπάλα στην μέση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το ιδανικότερο σκεύος που θα χρησιμοποιηθεί σαν μπωλ για το νερό του σκύλου.
Ένα άλλο θέμα επίσης που πρέπει να προσέξετε είναι να μην υπερβαίνετε το ανώτατο όριο της ημέρας στο κυνήγι και ιδιαίτερα την πρώτη ημέρα έναρξης. Πολλές φορές λόγου πάθους για κυνήγι την πρώτη ημέρα της νέας κυνηγετικής περιόδου, πολλοί παρασύρονται, ειδικά αν υπάρχουν πολυάριθμα θηράματα. Κυνηγούν από το πρωί έως αργά το μεσημέρι με υψηλές θερμοκρασίες υπάρχει κίνδυνος θερμοπληξίας που αναφέραμε προηγουμένως. Μπορείτε να κάνετε διάλειμμα το μεσημέρι όπου η θερμοκρασία είναι υψηλή και να συνεχίσετε το απόγευμα με την θερμοκρασία σε χαμηλότερα επίπεδα. Τα θηράματα θα τα ξαναβρείτε και τις απογευματινές ώρες.
Άλλη μια περίπτωση που σίγουρα αξίζει να αναφέρουμε, είναι το τσίμπημα του φιδιού. Πολύ σημαντικό είναι τόσο για εσάς όσο και για τον σκύλο σας. Καλό θα είναι να προμηθευτείτε μια ένεση αντροπίνης. Η συγκεκριμένη ένεση χρειάζεται συνήθως σε περίπτωση που σκύλος σας θα φάει κάποια φόλα, αλλά σίγουρα και για το τσίμπημα φιδιού. Η ένεση πρέπει να γίνεται υποδόρια ή ενδομυϊκά μέχρι να πάτε στο πλησιέστερο κτηνίατρο. Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει ο σκύλος από το τσίμπημα του φιδιού είναι τα εξής: Τις περισσότερες φορές ο σκύλος που τον έχει δαγκώσει φίδι, εκδηλώνει έναν έντονο τρόμο, που συχνά συνοδεύεται από ουρλιαχτό. Ο άτυχος σκύλος τις περισσότερες φορές ξαναγυρίζει πίσω στο αφεντικό του τρέμοντας. Τα γενικά συμπτώματα εμφανίζονται πολύ γρήγορα, μερικά από αυτά είναι η έντονη τρεμούλα όπως είπαμε, μανιωδώς ξύσιμο στο σημείο του δαγκώματος και ύστερα συνεχή κατάπτωση. Το σκυλί πλαγιάζει στο πλευρό και αναπνέει με δυσκολία, η γλώσσα του μελανιάζει, δείχνοντας μας έτσι μια καρδιακή και αναπνευστική ανεπάρκεια. Επισημάνουμε λοιπόν τη χρησιμότητα ενός φρμακευτικού κουτιού με τα απαραίτητα φαρμακευτικά σκευάσματα πρώτης ανάγκης, είναι ο σημαντικότερος εξοπλισμός που πρέπει να έχει ένας κυνηγός πάντα μαζί του στο κυνήγι, όσο για εμάς αλλά και για τον αγαπημένο μας τετράποδο φίλο μας!
Δείτε τον μαγικό κόσμο του κυνηγίου πιο αντικειμενικά και λογικά, και γίνετε σεβαστό μέρος αυτού του συνόλου που διέπει αυτή την αξιοθαύμαστη δραστηριότητα που ονομάζεται κυνήγι! Εύχομαι σε όλους σας καλή κυνηγετική περίοδο, με κυνηγετική παιδεία και πολλές “καρπωμένες” κυνηγετικές εξορμήσεις, έχοντας πάντα γνώμονα την ασφάλεια και την υγεία σας!
Το άρθρο μου αυτό το αφιερώνω στην μνήμη του πατέρα μου, Διονύσιο Τσίρμπα που έφυγε για τα κυνηγοτόπια του ουρανού στις 9/8/2019. Είμαι τυχερός που είχα την ευλογία να είμαι γιος του, γνωρίζοντάς μου τον θαυμαστό κόσμο του κυνηγίου!