Όμορφες παρέες από τσιχλάδες και αριθμητικά ασυναγώνιστες.

Οι τσίχλες, τα μικρά αυτά θηράματα που λατρεύτηκαν από πολλούς και περιφρονήθηκαν άδικα από άλλους, αναμένονται σαν “Μάνα εξ ουρανού” για να σώσουν κάθε χρονιά, τουλάχιστον τα προσχήματα... Ωστόσο αυτά τα μικρά πουλιά, δεν θα μάθουν ποτέ πως είναι από μόνα τους ικανά να δώσουν την πιο βαθιά ανάσα σ' ότι έχει σχέσει με το κυνήγι στην πατρίδα μας.

Από αρχές Οκτώβρη αρχίζουν οι χαρές και τα πανηγύρια. Μερικές χρονιές, όταν εμφανίζονται αρκετά νωρίτερα τα πρώτα πουλιά, οι πληροφορίες στα φυσιγγάδικα γίνονται δεκτές με επιφύλαξη αφού κάποιες πρόσφατες χρονιές «τραγωδία», άφησαν πίσω τους πληγές. Ανεξάρτητα με την εξέλιξη στη συνέχεια, τέτοια βιαστικά μπασίματα έχουμε κατά περιόδους και οι πληροφορίες δεν είναι κατ΄ανάγκη πάντα ψεύτικες. Οι πρώτες τσίχλες, μονές και σκορπισμένες κάπου στα βόρεια, πιθανότατα θα ανταμώσουν με τα τελευταία τρυγόνια, ενώ λίγες μέρες μετά εμφανίζονται να κατηφορίζουν σε μικρές ομάδες, παράλληλα με τις πρώτες μαζικές αναχωρήσεις των ορτυκιών. Ένας ακόμη κύκλος αποδημίας έχει ξεκινήσει.

Τα καλοκαιρινά θηράματα έφυγαν και σύντομα θα αποτελούν ανάμνηση, ενώ την ίδια ώρα οι φτερωτές παρέες του χειμώνα αρχίζουν να έρχονται από τον βορά, δημιουργώντας δικαιολογημένα ένα ελπιδοφόρο μέλλον για την νέα περίοδο. Την προηγούμενη χρονιά, ήταν κάπου εκεί γύρω στα μέσα του Οκτώβρη όταν πλέον και ο πιο απαισιόδοξος είχε πεισθεί πως κάτι καλό έμελλε να προκύψει. Λίγες μέρες αργότερα, με τα πυκνά μπασίματα στα τέλη του μήνα, δεν χωρούσε καμιά αμφιβολία πως η περσινή χρονιά δεν θα έμοιαζε σε τίποτα με την αντίστοιχη του 2016.

Είναι κανόνας το περπατητό να δίνει πουλιά, ακόμη και όταν δεν φαίνονται...

Δεν υπήρξε συνέχεια όμως και η περίοδος εκείνη δικαιολογημένα θεωρήθηκε ως η χειρότερη όλων. Θα ήταν πράγματι κατάρα αν είχαμε επανάληψη του ίδιου σκηνικού και φέτος. Κατάρα και ταφόπλακα μαζί για τις προσδοκίες χιλιάδων συναδέλφων, για την επιβίωση εκατοντάδων κυνηγομάγαζων, για την λειτουργία δεκάδων βιοτεχνιών και τέλος για το ίδιο το κυνήγι.

Ανάσα χαράς και ανακούφισης λοιπόν για όλους που ως τώρα βγήκαν για τρυγόνια και ορτύκια, κι ένα μικρό αινιγματικό χαμόγελο στα πρόσωπα εκείνων που καρτερούν τις τσίχλες.

Μπορεί οι μπεκάτσες, οι φάσσες, τα υδρόβια και οι τσίχλες να αποτελούν τα κατ' εξοχήν χειμωνιάτικα μεταναστευτικά θηράματα, όμως δίχως αμφιβολία οι τελευταίες είναι το είδος εκείνο που λειτουργεί ως «αιμοδότης» και συντηρεί πέρα από τα φυσιγγάδικα και την λαχτάρα για την μεγαλύτερη ομάδα Ελλήνων κυνηγών. Μια ομάδα που ανέκαθεν αριθμούσε πολλές χιλιάδες μέλη και που τώρα, λόγω των συνθηκών που δημιουργήθηκαν από την οικονομική ανέχεια, έγινε ακόμη πιο μεγάλη.

Οι τσίχλες λοιπόν, τα μικρά αυτά θηράματα που λατρεύτηκαν από πολλούς και περιφρονήθηκαν άδικα από κάποιους «φτασμένους σκυλοφερματζήδες», έρχονται σαν «Μάνα εξ ουρανού» για να φρενάρουν και φέτος την κατρακύλα που είχε πάρει στην χώρα μας συνολικά το κυνήγι από πλευράς ανεύρεσης θηραμάτων.

Καλά λοιπόν τα όνειρα, κακά όμως τα ψέματα. Όλοι γνωρίζουμε κάποιους συναδέλφους που πέρυσι δεν έβγαλαν άδεια και άλλους που θα την στερηθούν φέτος, ενώ επίσης όλοι γνωρίζουμε πολλούς περισσότερους που ενώ την ανανέωσαν, αδυνατούν να πάνε σε «ειδικούς» κυνηγότοπους για μπεκάτσα, πέρδικα, φάσσα, ή το κάνουν πλέον με σπάνια συχνότητα. Και για εμάς λοιπόν και για αυτούς και για τους άλλους, οι τσίχλες πάντα θα δίνουν την λύση.

Στην ακινησία του καρτεριού πάντα τον πρώτο λόγο έχει η σωστή επιλογή θέσης.

Ξέσπασμα φυγής

Τα δεδομένα πλέον στον κυνηγετικό χάρτη έχουν αλλάξει εντυπωσιακά. Οι αλλαγές που έχουν σημειωθεί τόσο στις θηραματικές επιλογές, όσο και σε γεωγραφικές προτιμήσεις - έστω και κατ' ανάγκη - είναι ολοφάνερες. Μια αντίστοιχη έρευνα που διενεργήθηκε από το ΑΡΤΕΜΙΣ το 2016, έδωσε αδιάσειστα στοιχεία. Τα μεγάλα, επαναλαμβανόμενα ταξίδια των εκατοντάδων χιλιομέτρων αποτελούν μακρινές αναμνήσεις και οι τακτικές αναχωρήσεις της Παρασκευής για διήμερο κυνήγι επιτρέπονται ακόμα μόνο για τους ελάχιστους.

Στις αρχές των μπασιμάτων και τα φασσοτόπια έχουν επισκέψεις και οι μπεκατσότοποι την τιμητική τους. Όμως λίγο καιρό μετά, πολλοί από τους συναδέλφους θιασώτες της βελανιδιάς και του έλατου, βρέθηκαν να τριγυρίζουν ανάμεσα σε τσιχλάδες και κοντινούς κυνηγότοπους. Και έτσι ή κάπως έτσι προβλέπεται να συνεχιστεί η κατάσταση. Γιατί τελικά είναι προτιμότερο να βγεις μια βόλτα με τα σκυλιά σου, έστω και σε κάποιο κοντινό τσιχλότοπο, παρά να μείνεις σπίτι όλο μουρμούρα και νεύρα επειδή δεν φτάνουν τα λεφτά για το Ροβολιάρι ή την Καλαμπάκα. Εκτός τελικά κι αν δεν πιστεύουμε οι ίδιοι αυτό που κατά κόρον λέμε, πως δηλαδή το μόνο που μας ενδιαφέρει περισσότερο στο κυνήγι είναι να βρεθούμε απλά στον κυνηγότοπο, στη φύση, στο βουνό, στη βροχή...

Τα φετινά μπασίματα λοιπόν σε λίγο ξεκινούν και από παντού η ευχή είναι να έρθουν για όλους με τις πλέον ιδανικές συνθήκες.

Οι πρώτες πολλές τσίχλες που πέρυσι αρχικά φάνηκαν πάνω από Θράκη, Μακεδονία και Ήπειρο ήταν οι προπομποί, αφού το ημερολόγιο δεν έδειχνε παραπίσω από τις 6-9 Οκτώβρη. Δύο τρεις μέρες μετά είχαμε πράγματι θεαματικές εικόνες από σμήνη που αδιάκοπα περνούσαν τα πρωινά πάνω από περιοχές της ηπειρωτικής χώρας, ιδιαίτερα της Θεσσαλίας, αλλά και πολλών νησιών. Ο καιρός όλο εκείνο το διάστημα του Οκτώβρη, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων δεν θα μπορούσε να ήταν καλύτερος. Βροχές και μέτριες θερμοκρασίες είχαν ήδη διαμορφώσει ένα ιδιαίτερα φιλόξενο κλίμα, ενώ και οι εχθρικοί νοτιάδες της εποχής απουσίαζαν εντελώς.

Το ελπιδοφόρο ξεκίνημα συνεχίστηκε και στην διάρκεια του μήνα ολοκληρώθηκε με ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία, αφού στο διάστημα 21-29/10 έγιναν τα μεγαλύτερα περάσματα σ' ολόκληρη την επικράτεια. Οι συνάδελφοι της επαρχίας, σταθερά ευνοημένοι λόγω τόπου κατοικίας, δεν είχαν να σκεφτούν πολλά, αφού οι κυνηγότοποι ήταν δίπλα τους. Τον γενικευμένο αρχικό ενθουσιασμό ακολούθησε η πίκρα και η απογοήτευση.

Για τους «εξοδούχους» της μεγάλης τσιμεντούπολης, κάποιες περιοχές σε Βοιωτία, Εύβοια, Φθιώτιδα, Φωκίδα, Κορινθία και Αργολίδα είχαν μπει ήδη στο στόχαστρο, ενώ οι πιο θαρραλέοι ακόμη επέμεναν σε Ευρυτανία και ορεινή Ναυπακτία για τις μεγάλες κυργιάρες των βουνοκορφών. Εκείνο το διάστημα γίνεται πράγματι ένα σημαδιακό ξέσπασμα φυγής, με την συμμετοχή ενός απίστευτα μεγάλου αριθμού συναδέλφων, όπως εκείνων των περασμένων εποχών, που είχαμε σχεδόν ξεχάσει να βλέπουμε. Έμοιαζε σαν να ξύπνησαν από βαθύ λήθαργο ακόμα και οι πιο απογοητευμένοι και παρασυρμένοι από τα ως τότε πλούσια μπασίματα, αλλά και τον ενθουσιασμό των υπολοίπων, πήραν κι αυτοί τ' άρματα και ανηφόρισαν στα καρτέρια. Για το καλό του κυνηγιού έπρεπε να γίνει ένα τέτοιο “κλικ” και ευτυχώς ήρθε την κατάλληλη ώρα. Οι αφίξεις με τα τσιχλοκότσυφα λειτούργησαν καταλυτικά σαν “ντόπα”, ώστε να μπει ένα φρένο στην αριθμητική κατρακύλα των ενεργών κυνηγών.

Δυστυχώς όμως η συνέχεια και η κατάληξη στο κυνήγι της τσίχλας εξελίχθηκε σε τραγωδία, όμοια με άλλες προηγούμενες. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που έλεγαν ντόπιοι κυνηγοί «σε κάποιους τόπους με την μεγαλύτερη παραγωγή ελιάς, είχαμε τα λιγότερα πουλιά». Ωστόσο αυτή είναι μια άλλη χρονιά και ας την υποδεχτούμε αισιόδοξα. Όλοι μας έχουμε οικονομικές δυσκολίες, κάποιες από τις οποίες είναι συχνά και αξεπέραστες. Όμως κατά βάθος πιστεύω πως όταν υπάρχει έστω σε σχετική αφθονία το θηραματικό κίνητρο, όσοι συνάδελφοι έχουν μέσα στις φλέβες τους αίμα “μπολιασμένο” με πυρίτιδα, βουνό, λάσπη, κρύο και λόγγο, μέχρι και ξεβράκωτοι θα μείνουν, αλλά άδεια θα ξαναβγάλουν. Και στην προσπάθεια αυτή οι τσιχλάδες ήταν πάντα οι βασικοί στυλοβάτες. Οι παλαιότεροι εξ άλλου ίσως θυμούνται μια χαρακτηριστική φράση του αείμνηστου Λευτέρη Μουζάκη που συνήθιζε να λέει «Ο πραγματικός γίγαντας του ελληνικού κυνηγιού είναι οι τσιχλάδες. Αλίμονό μας αν αυτοί χαθούν».

Ο μεγάλος αυτός κυνηγός με τον απλοϊκό χαρακτήρα και τα πολλά λεφτά, αυτός που δεν άφησε τόπο απάτητο, ήξερε καλά τι έλεγε.

Οι πιο “τολμηροί” θα ανέβουν στα ψηλώματα για κυργιαρίνες.

Καρεκλάκι & Περπατητό

Τα περάσματα ως το τέλος του μήνα και λίγο από τις αρχές Νοέμβρη τελειώνουν. Το ενδιαφέρον από εκεί και μετά θα επικεντρωθεί σε τόπους όπου τα τσιχλοκότσυφα λημέριασαν. Το καρτέρι με τις νυχτεριδάτες του πρωινού θα δίνει κάποια πουλιά στους ταλαντούχους της μπηχτής τουφεκιάς. Από το στημένο καρεκλάκι, τούτο το διάστημα θα περάσουν πολλά περισσότερα πουλιά απ΄ότι στην συνέχεια του χειμώνα και αυτό γιατί τα πουλιά μετακινούνται συχνότερα ώσπου να βρούν τους χώρους τους.

Ως συνήθως, ανάλογα με τον τόπο και τον καιρό της ημέρας, οι περισσότερες ευκαιρίες θα δοθούν σ' όσους θα τις κυνηγήσουν στο περπατητό, μόλις ο ήλιος αρχίσει να ψηλώνει. Το κούμαρο που ως τώρα τις χόρταινε στα ψηλώματα, στα χαμηλά σπανίζει. Προβλήματα συνήθως προκύπτουν σε λιοστάσια με χαμηλή καρποφορία, όχι όμως παντού. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως αναγκαστικά θα υπάρξουν μετακινήσεις προς τις καρποφόρες περιοχές λόγω έλλειψης τροφής. Άριστες «καβάτζες» είναι τόποι με αγριλίδια όπου πράγματι υπάρχει σχεδόν πάντα άφθονη τροφή και εγκαταλειμμένα λιοστάσια με περίγυρο από χορταριασμένα εδάφη, βατώνες και πυκνούρα.