Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου η σχέση μου με τα ζώα και ιδιαίτερα με τους σκύλους, ήταν μία σχέση ζωής και πάθους. Τα παιδικά μου χρόνια, τα πέρασα μέσα στους σκύλους, στο κτήμα του πατέρα μου στο Κρυονέρι Αττικής, ο οποίος με μύησε στην εκπαίδευση τους. Από πολύ μικρός παρατηρούσα τους σκύλους και ειδικότερα τον τρόπο με τον οποίο συνυπάρχουν, κοιμούνται και το πως έτρωγαν και γενικώς ήθελα να μάθω τι κρύβεται μέσα στη ψυχή και στο μυαλό τους. Προσωπικά θεωρώ πολύ εποικοδομητικό να παρατηρώ τις αντιδράσεις δέκα ελευθέρων σκύλων που συμβιώνουν μέσα σε ένα πάρκο.
Εκείνη την ώρα βλέπεις μπροστά σου να εκτυλίσσεται, ότι θα γινόταν από εμάς τους ανθρώπους σε πολυσύχναστο δρόμο της Ερμού, μία χριστουγεννιάτικη μέρα του Δεκέμβρη ή αντιστοίχως μία μέρα σε μία πολυεθνική εταιρεία που απαρτίζεται από 200-300 άτομα. Ο καθένας από αυτούς τους ανθρώπους έχει άλλη ψυχολογία, άλλη νοοτροπία και άλλα πιστεύω. Πράττει και σκέφτεται διαφορετικά, αλλά όχι μόνος του, συνυπάρχει, επικοινωνεί, προσαρμόζεται και τέλος αποκομίζει ερεθίσματα. Όλο αυτό που περιέγραψα είναι μία κοινωνία. Στη γλώσσα των σκύλων αυτή η λέξη μεταφράζεται ως μία «μαγική» λέξη, που για εμένα είναι η λέξη αγέλη. Ο σκύλος είναι ένα αγελαίο ζώο, το οποίο είτε ελεύθερο στη φύση, είτε σε επαφή με τον άνθρωπο, έχει στο ένστικτό του τη θεωρία της αγέλης «ο ισχυρότερος επικρατεί».
Εισαγωγή στην εκπαίδευση
Όπως προανέφερα, ο σκύλος ανεξαρτήτως ράτσας, φύλου, μεγέθους και ηλικίας έχει στο μυαλό του φράση «θέλω να ανήκω σε μία αγέλη, να νιώθω τη προστασία του αρχηγού μου και να συνυπάρχω αρμονικά». Όταν έχουμε στην κατοχή μας ένα σκύλο, παίζουμε εμείς , η οικογένεια μας και οι άνθρωποι που τον συναναστρέφονται, τον ρόλο της αγέλης του. Μέσα σε αυτή τη αγέλη, ο σκύλος μας θα πρέπει να νιώθει σημαντικός, ψυχικά υγιής και η αγάπη του για εμάς να είναι ανιδιοτελής. Η εκπαίδευση του σκύλου μας αρχίζει από τις πρώτες κιόλας μέρες της ζωής του και στη συνέχεια μετά την ηλικία των 5 μηνών αρχίζουμε να τον δουλεύουμε πιο εντατικά. Είναι σωστό λοιπόν να αναφέρουμε ότι εμείς καθορίζουμε τους κανόνες διαβιωσης του σκύλου για να έχουμε μία αρμονική ζωή. Το πιο σημαντικό που δεν πρέπει να ξεχνούμε είναι ότι ο σκύλος δεν σκέφτεται σαν άνθρωπος, αλλά σαν σκύλος και δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ αυτό.
Για να πετύχουμε τη σωστή διαβίωση μεταξύ μας είναι απαραίτητο να εκπαιδεύσουμε τον σκύλο μας, όπως ακριβώς θα τον εκπαίδευε η φύση αν ζούσε αδέσποτος, είτε στο δάσος είτε με άλλα ζώα. Σε αυτή τη περίπτωση η φύση είναι «ο καλύτερος εκπαιδευτής σκύλων στον κόσμο». Η φύση δεν κάνει λάθη και επίσης δεν διαπραγματεύεται. Ο άνθρωπος είναι πιο διαλλακτικός. Όταν εκπαιδεύω τους σκύλους μου ή των πελατών μου, κύριο μέλημά μου είναι να ξέρω τι σκέφτεται ο σκύλος όταν τον κοιτάω ή ακόμα καλύτερα τι θα σκεφτεί στο άμεσο μέλλον. Με αυτό τον τρόπο προλαμβάνω καταστάσεις δυσάρεστες. Ο σκύλος θα πρέπει να μας κοιτάει στα μάτια και να πιστεύει πως είμαστε ο προσωπικός του θεός. Προσωπικά πιστεύω ότι όλοι οι σκύλοι, (ανεξάρτητα από τι εργασία που μπορούν να εκτελέσουν πχ κυνηγετικός, αμύνης – συνοδός ή σύντροφος), είναι απαραίτητο να περάσουν τη λεγόμενη βασική υπακοή.
Σε αυτήν περιλαμβάνονται ασκήσεις υπακοής, περπάτημα στο πόδι με ή χωρίς λουρί, με εναλλαγή βηματισμού και κατεύθυνσης ανεξάρτητα από τους εξωγενείς παράγοντες. Με αυτό τον τρόπο ο σκύλος προαρμόζει το βήμα του ανάλογα με το δικό μας και έχει ως αποτέλεσμα να αδιαφορεί για άλλα ζώα πχ κοπάδια προβάτων, αγελάδων και θεωρεί ότι είμαστε το κέντρο του και ότι όλα είναι φυσιολογικά αφού είναι κοντά μας. Στη συνέχεια εφαρμόζοντας παραγγέλματα, όπως το κάτσε και το ξάπλα, για πολλή ώρα σε πολυσύχναστους δρόμους θα βοηθήσουν τον σκύλο μας να κοινωνικοποιηθεί και να πιστέψει ότι όλα αυτά που διαδραμάτιζονται είναι φυσιολογικά, αφού μου τα ζητάει ο ιδιοκτήτης μου – αρχηγός μου. Επίσης με αυτό τον τρόπο μπορούμε να ελέγχουμε το συναίσθημα του, το φόβο του ή το θυμό του. Πολύ σημαντικό, επίσης, είναι όταν καλούμε τον σκύλο μας να μη σκέφτεται τίποτε άλλο από το να επιστρέψει στο κάλεσμά μας. Για να επιτύχουμε αυτό θα πρέπει να είμαστε ανώτεροι στα μάτια του από οποιοδήποτε φυσικό γεγονός. Με τη βασική υπακοή, ο σκύλος μας συνδέεται ψυχικά με τον αρχηγό της αγέλης του και έτσι αποκτούμε τον έλεγχο είτε στον κυνηγότοπο ή στο πάρκο, είτε στο σπίτι μας ή σε ασκήσεις άμυνας & σωματοφυλακής.
ΠΡΟΣΟΧΗ Ο σκύλος θα πρέπει να μας σέβεται και όχι να φοβάται. Θα πρέπει δηλαδή η ουρά του να κουνιέται έντονα και χαρούμενα και τα μάτια του να λάμπουν από χαρά όταν μας βλέπει. Είναι μόδα η χρήση ηλεκτρικών κολάρων και gps για την εύρεση ή την υπακοή του σκύλου μας στα βουνά είτε οπουδήποτε αλλού. Όμως με αυτό τον τρόπο κατορθώνουμε να καταστρέψουμε τον σκύλο μας πολλές φορές, αντί να τον φτιάξουμε. «Το μέσο επικοινωνίας μας θα πρέπει να είναι η εμπιστοσύνη, η αγάπη και η συνεργασία ανεξάρτητα από το τι πράττουμε εκείνη την ώρα με τον σκύλο μας (κυνηγότοπος ή σπίτι, πάρκο κλπ)». Αυτό επιτυγχάνεται μόνο με την υπακοή και όχι με μέσα, με τα οποία ο σκύλος συνδέει το αυτό καθέ αυτό εκπαιδευτικό μηχάνημα και εάν το αφαιρέσουμε από τον σκύλο μας, μεταξύ μας θα υπάρξει ένα απόλυτο χάος. Όταν γυμνάζουμε τον σκύλο μας, του εξωτερικεύουμε όλη τη συσσωρευμένη πίεση που νιώθει όταν είναι σε ένα κλουβί. Μετά την άσκηση νιώθει κουρασμένος, αλλά ψυχικά υγιής. Άλλωστε ο σκύλος ως απόγονος του λύκου θέλει να τρέξει, να κυνηγήσει και να θηρεύσει.
Κλείνοντας με τη βασική υπακοή μπορούμε να έχουμε τον σκύλο μας παντού, χωρίς να μας δημιουργεί πρόβλημα και έτσι να περνάμε δημιουργικές ώρες μαζί.
Προσωπικά θεωρώ πως ο σκύλος είναι ισότιμο μέλος μιας οικογένειας και πως η σχέση μας, μαζί του, μπορεί να φτάσει στα ανώτερα επίπεδα επικοινωνίας και αγάπης μέσω της εκπαίδευσης.